در خیلی از موارد برای راه اندازی مدارات الکترونیکی به ولتاژ‌های DC نیاز داریم.برای این منظور می‌توانیم به راحتی ولتاژ یا جریان AC را به ولتاژ یا جریان DC تبدیل کنیم اینکار توسط دستگاهی به نام رکتیفایر که شامل یک یا چنددیود اتصال p-n می‌باشد، صورت می‌گیرد. دیود اتصال p-n، مانند یک شیر یک طرفه عمل کرده و فقط اجازه عبور جریان الکتریکی در یک جهت را می‌دهد و از عبور آن در جهت مخالف پیشگیری می‌کند، این عمل را یکسو سازی می‌نامند.
در خیلی از موارد برای راه اندازی مدارات الکترونیکی به ولتاژ‌های DC نیاز داریم.
برای این منظور می‌توانیم به راحتی ولتاژ یا جریان AC را به ولتاژ یا جریان DC تبدیل کنیم اینکار توسط دستگاهی به نام رکتیفایر که شامل یک یا چنددیود اتصال p-n می‌باشد، صورت می‌گیرد. دیود اتصال p-n، مانند یک شیر یک طرفه عمل کرده و فقط اجازه عبور جریان الکتریکی در یک جهت را می‌دهد و از عبور آن در جهت مخالف پیشگیری می‌کند، این عمل را یکسو سازی می‌نامند.
علاوه بر این جهت به دست آوردن سیگنال جریان d.c. می‌توان از رکتیفایر تریستور، رکتیفایر IGBT و یا رکتیفایر Diode+IGBT استفاده کرد.
یک رکتیفایر می‌تواند به شکل‌های مختلفی مانند دیود‌های حالت جامد، دیود‌های لامپ خلأ، شیر قوس جیوه، یکسو کننده‌های تحت کنترل سیلیکون و دیگر سوئیچ‌های نیمه هادی مبتنی بر سیلیکون ارائه شود.
اغتشاش هارمونیک کلی در جریان ورودی و مقادیر ضریب توان از تفاوت‌های عمده و اصلی در بین گونه‌های مختلف رکتیفایر هستند. براساس محدودیت‌های THDi&PF می‌توان مدل رکتیفایر مناسب را انتخاب کرد. از یکسو کننده‌ها در دستگاه‌های مختلفی استفاده می‌شود از جمله:- منابع تغذیه DC
– سیگنال‌های رادیویی یا آشکارساز‌ها
– منابع قدرت به جای تولید جریان
– سیستم‌های انتقال توان با ولتاژ بالا
– بسیاری از لوازم خانگی مانند نوت بوک یا لپ تاپ ها، سیستم‌های بازی ویدیویی و تلویزیون از یکسو کننده‌های توان استفاده می‌کنند.
یکسوساز تکفاز (بسته به شیوه طراحی) معمولاً شامل یک یا دو یا چهار نیمه‌رسانای یکسوساز غیر قابل کنترل مانند دیود و یا یکسوساز قابل کنترل مانند تریستور است. برای کاهش ریپل یا نوسانات ناخواسته ولتاژ DC در خروجی مدار فوق، خازن موازی و برای کاهش نوسانات جریان DC در خروجی، سلف سری اضافه می‌شود. استفاده از یکسوساز‌های چند فاز یکی از راه‌های کاهش نوسانات ناخواسته یا ریپل خروجی است.
در نوع پیشرفته آن از آی سی استفاده می‌گردد. مدارات جدید از تکنولوژی سوییچینگ استفاده می‌کنند که با نمونه برداری از خروجی سیستم المان‌هایی را در داخل سیستم تغییر داده تا حداقل نوسانات در خروجی ظاهر گردد. یکسوکننده نوعی ولتاژ و جریان اکتیو تولید کرده سپس آن را به صورت ولتاژ DC ثابت تنظیم می‌کند، هر چنداین کار بسته به جریان مصرف کننده نهایی متفاوت خواهد بود.
یک رکتیفایر همچنین دارای شکل موج‌های متفاوتی است مانند:
– نیم موج: در مدار یکسوساز نیم موج وقتی ولتاژ ورودی بزرگتر از صفر است دیود جریان را از خود عبور داده و ولتاژ خروجی با ولتاژ ورودی برابر می‌شود. اما زمانی که ولتاژ ورودی کوچکتر از صفر است دیود در حالت معکوس قرار گرفته و جریانی از خود عبور نمی‌دهد. در این وضعیت ولتاژ خروجی برابر صفر می‌باشد. از آنجایی که این مدار نصف موج سینوسی را عبور می‌دهد به آن یکسوساز نیم موج می‌گویند. این روش به دلیل اینکه تنها نیمی از موج ورودی به خروجی می‌رسد، کارآمد نمی‌باشد.– تمام موج: مداری است که با استفاده از پل دیود و با تغییردادن پلاریته تغذیه ورودی آن، پلاریته خروجی آن تغییر نمی‌کند و معمولاً برای یکسوسازی جریان متناوب و به دست آوردن جریانِ مستقیمِ تمام‌موج استفاده می‌شود. قسمت منفی شکل موج AC را عوض می‌کند و آن را با قسمت مثبت ترکیب می‌کند.
– تکفاز AC:در صورتی که دارای ترانسفورماتورسر وسط باشد، با استفاده از دو دیود می‌توان یکسوکننده تمام موج را تشکیل داد و اگر ترانس سر وسط نداشته باشد باید از چهار دیود (پل دیود) استفاده کرد.
– سه فاز AC: به طور کلی از سه جفت دیود استفاه می‌کند.مسئله مهمی که در رکتیفایر‌ها مطرح می‌شود این است که توان AC دارای پیک موج و حداقل دامنه موج می‌باشد که باعث می‌شود نتوان ولتاژ DC ثابتی تولید کرد. معمولا برای بدست آوردن جریان DC صافتر، لازم است که همراه رکتیفایر توان یک مدار صاف کننده موج و یا فیلتر به کار برده شود.
